رابطه ام آر آی و ارتودنسی مساله ای است که می تواند برای بیمارانی که قصد انجام ام آر آی تشخیصی یا درمانی را دارند دلمشغولی ایجاد نماید. بسیاری از کسانی که قصد ام آر آی دارند برای خارج کردن براکت ها و یا نگهدارنده ثابت خود ارجاع می شوند. ولی آیا ام آر آی می تواند تاثیر بدی روی این اتصالات فلزی داشته باشد؟ آیا این اجزای فلزی باعث صدمه به تصویربرداری ام آر آی می شوند؟
ام آر آی چیست و تصویر برداری ام آر آی چطور کار می کند؟
ام آر آی جمجه و مغز
ام آر آی (MRI) که مخفف ( Magnetic Resonance Imaging) است نوعی روش تصویرسازی بر اساس تشدید مغناطیسی می باشد کهه در تصویربرداری تشخیصی پزشکی و دامپزشکی در دهه‌های اخیر بسیار فراگیر شده‌است و بر اساس رزنانس مغناطیسی هسته اتم های اندام های بدن عمل می کند. ام ار آی یک وسیله تشخیصی بسیار مهم در پزشکی است و اطلاعات مهمی و گاه انحصاری به پزشکان می دهد. و گاه همانطور که رادیوگرافی سفالومتری اطلاعات مهمی به متخصص ارتودنسی می دهد و نمی توان از آن صرف نظر کرد، از تهیه ام ار آی هم نمی توان صرف نظر کرد!
به طور خلاصه و خودمانی دراین روش پرتونگاری، قسمت مورد نظر بدن تحت تاثیر میدان مغناطیسی نسبتا قوی ای قرار می گیرد و بعد امواج تولید شده توسط بافت ها ثبت شده و رفتار آن ها ارزیابی می شود و بر اساس کد بندی های خاص این اطلاعات به تصاویر قابل مشاهده تبدیل می شوند. این روش می تواند در تهیه تصاویر دینامیک هم مورد استفاده قرار گیرد و روشی نسبتا بی خطر برای بافت های بدن و حتی جنین و مادران باردار به شمار می رود.
ام آر آی و ارتودنسی یا دندانپزشکی چه اثر متقابلی دارند؟
هرجا که صحبت از میدان مغناطیسی می شود، وجود فلزات می تواند مشکل ساز باشد. در دندانپزشکی فلزات به شکل های مختلف در محیط دهان کاشته می شوند: ترمیم های آمالگام، پروتز های ثابت، ایمپلنت ها، براکت های ارتودنسی و نگهدارنده های ثابت مثال هایی از این اجسام فلزی هستند که در دهان به طور ثابت گذاشته می شوند.
ام آر آی و ارتودنسی: تاثیر ام آر آی روی ارتودنسی:
آیا ام آر آی می تواند صدمه ای به ارتودنسی یا ریتینر ثابت بزند؟ هم بعله و هم نه!
اثر میدان مغناطیسی نسبتا قوی ام آر آی روی فلزات می تواند سبب اتفاقاتی مثل گرم شدن زیاد آن ها شود. یا ممکن است باعث شود تغییر ابعاد اجسام در اثر حرارت سبب درد گرفتن دندان پر شده و یا سست شدن اتصال براکت و یا حتی کنده شدن براکت یا ریتینر ثابت شود!
ام آر آی و ارتودنسی: چطور جلوی صدمه احتمالی ام آر آی به اتصالات ارتودنسی را بگیریم؟
استفاده از تکنیک های خاص و دستگاه های جدید تر باعث می شود این خطرات کمتر شود. راحت ترین کاری که می توانید بکنید این است که یک دستمال کاغذی تمییز و یا یک گاز پانسمان مرطوب را روی اتصالات ارتو دنسی و یا روی ریتینر قرار دهید. به این ترتیب حرارت اضافی اندکی که ایجاد می شود توسط این واسط مرطوب جذب شده عوارض به حداقل می رسد. ( مثلا به این مقاله توجه کنید).
ام آر آی و ارتودنسی : تاثیر اتصالات ارتودنسی روی تصاویر ام ار آی:
هر جسم فلزی داخل دهان می تواند باعث ایجاد دیستورشن و نویز روی تصاویر شود. هر جسم فلزی بزرگتر و به محل تصویرنگاری نزدیک تر باشد، این نویز و به اصلاح “سیاه شدن” تصویر بیشتر خواهد بود. در حدی که گاهی خارج کردن این اجزای توصیه می شود. ولی مساله اینجاست که خارج کردن بعضی از فلزات استفاده شده در بدن غیر عملی است ویا مقرون به صرفه نیست! مثلا فرض کنید ایمپلنت 3 میلیون تومنی برای یک تصویر برداری باید خارج شود؟
البته اگر تشخیص با ام آر آی حیاتی باشد و مساله سلامتی و جان مطرح باشد، هیچ اقدامی در این راستا غیر منطقی نخواهد بود!
ام آر آی و ارتودنسی : آیا می توانم براکت ها و یا ریتینر ثابت خود را خارج نکنم؟
پاسخ این سوال را بهتر است از مسوول فنی مرکز ام آر آی بگیرید! در واقع با دستگاه های جدید و تغییر تکنیک یا روش تصویر برداری می توان گاهی حتی باوجود اجزای فلزی تصاویر مناسب را به دست آورد. اما به هرحال اینکه چنین اقدامی در مرکز مورد نظر ممکن است یا نه را مسوول فنی و تکنسین ارشد آن موسسه می توانند به شما اعلام نمایند. البته به قدری شیوع این مساله کم است که ممکن است تکنسین تصویر برداری از چنین امکاناتی بی اطلاع باشد. در این صورت می توانید مطالعه این مقاله و یا این مقاله را به ایشان توصیه کنید. به تصاویر زیر توجه کنید که نشان می دهد چگونه استفاده از این تکنیک ها (مثلا تغییری اندک در زاویه پلن مورد نظر) امکان انجام تصویر برداری بدون خارج کردن فلزات داخل دهان را داده است:
ام آر آی و دندانپزشکی – حذف آرتیفکت
اگر امکان تهیه تصویر مورد نظر حتی با انجام تکنیک های فوق وجود ندارد و تهیه ام آر آی حیاتی است، مجبور خواهید بود اجزای فلزی را خارج کنید و البته خارج کردن و نصب دوباره آن ها گاه هزینه ای برای شما خواهد داشت!
