قبل ار بررسی دستور استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی بهتر است تعریف دستگاه ارتودنسی را مرور کنیم:
در ارتودنسی به كلیه دستگاه هایی كه خود فرد یا همراه وی بتواند بدون دخالت دكتر آن را خارج كند و دوباره جاگذاری كند، دستگاه متحرك گفته می شود! به عبارت دیگر دستگاه متحرك به شكل پاره وقت روی دندان ها یا داخل دهان قرار می گیرد و به صورت چسبانده شده یا بسته شده نخواهد بود.
البته در موارد نادر ممكن است یك دستگاهی كه ذاتا متحرك است، با چسب به دندان ها چسبانده شده و مدتی به شكل ثابت عمل كند!
– ریتینر یا نگهدارنده برای حفظ وضعیت دندانها
– پلاک متحرک برای جابجایی یك یا چند دندان
– دستگاه تعریض فک
– دستگاه های ارتودنسی نامرئی
– دستگاه فانکشنال و …
برای مطالعه در مورد ریتینر ها به لینك های زیر مراجعه كنید:
توضیحی در مورد ریتینر:
ریتینر
نحوه استفاده از ریتینر متحرك:
ریتینر – retainer
انواع رایج و پرمصرف دستگاه متحرک ارتودنسی:
پلاك متحرك ساده:
معمولا فنر های خاصی برای حركت محدود یك یا چند دندان دارند. اصولا دستگاه های متحرك مناسب برای انجام حركات دقیق دندان ها نیستند و معمولا درمان ایده آل با آنها عملی نیست (مگر بیمار حساسیت كم یا شانس زیاد داشته باشد!). این دستگاه ها معمولا فنر هایی دارند که برای حرکت دادن دندان ها استفاده می شوند.
پلاك متحرك دارای پیچ( برای تعریض فک):
هدف از استفاده از آن ها اصلاح مشكلات عرضی و رفع تنگی قوس دندان ها در ناحیه چند دندان یا كل فك می باشد. این دستگاه ها در سنین پایین بر استخوان هم اثر دارند ولی با افزایش سن، اثر آنها به دندان ها محدود می شود!
دستگاه زیر یك نمونه دستگاه متحرك برای افزایش عرض در ناحیه چند دندان است:
دستگاه های ارتودنسی نامرئی:
روش جدیدی برای ارتودنسی یک یا چند دندان هستند که به عنوان اسیکس یا اینویزالاین هم شناخته می شوند. نوع تخصصی تر آن ها حتی توان درمان مشکلات ارتودنسی ملایم تا متوسط را هم دارد. گرچه این ها نوعی دیگر از موارد استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی هستند ولی بهتر است در مقوله دیگری به آنها بپردازیم چون اغلب برای ارتودنسی جامع از آنها استفاده می شود.
پلاك متحرك فانكشنال:
برای آشنایی با مفهوم درمان فانكشنال به لینك زیر رجوع كنید:
تصاویر زیر نمونه هایی از رایج ترین مورد استفاده دستگاه متحرك ارتودنسی را که ارتودنسی فانكشنال است، نشان می دهند:
بایونیتور (bionator) :
توین بلاك ( twin block) :
و البته دستگاه كمیاب فرانكل كه یكی از پیچیده ترین دستگاه ها برای ساخت ولی جزو دستگاه های راحت در استفاده است:
مقاله ای جداگانه در همین سایت در قالب پرسش و پاسخ به صورت ویژه به دستگاه های فانکشنال پرداخته است.
می توانید در لینک زیر آن را مطالعه کنید:
(به زودی)
طول مناسب استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی در انواع محتلف چند ساعت در روز است؟
در مورد دستگاه های متحرك؛ زمان ایده آل و مناسب استفاده از آن ها تمام وقت (شبانه روزی ) به جز موقع غذا خوردن و مسواک زدن می باشد!
در مورد دستگاه های فانکشنال استفاده زمان می تواند كمتر باشد ولی کمتر از ۱۶ ساعت در روز، استفاده از آن ها تقریبا بی اثر خواهد بود!
نحوه درآوردن و جا انداخت دستگاه ها:
جا انداختن/درآوردن این دستگاه ها باید با دقت انجام شود تا دستگاه درست و به جااستفاده شود و به این منظور به دستورات داده شده توسط دكتر یا دستیار دكتر توجه كنید و این كار طبق آموزش داده شده انجام شوند.
فعال كرده دستگاه متحرك:
توسط دكتر انجام می شود ولی اگر دستگاه شما پیچ دارد؛ آن را باید طبق دستور دکتر و مطابق جهت پیکان فعال کنید.
نگهداری از آن ها وقتی موقتا از دهان خارج می شوند باید با دقت باشد و داخل یک ظرف مخصوص محافظت شوند تا زیر دست و پا نمانده یا گم نشوند و نشكنند و بونگیرند! وگرنه تعمیر /تعویض آن ها هزینه ای برای شما خواهد داشت!
رعایت نظافت حین استفاده دستگاه متحرک ارتودنسی :
آن ها را همزمان با دندان ها مسواک بزنید ولی با آب سرد و مایع ظرفشویی یا مایع مخصوص شستن پلاك!
بهتر است هرروز با مسواك آنها را تمییز كنید و می توانید ماهی یکبار هم با مواد شوینده دست دندان آن ها را بشویید .
توجه:
اگر دستگاه لق شد یا بافت نرم یا دندان ها آزرده و دردناک شدند یا صدمه ای به دستگاه وارد شد فورا به مطب دکتر خبر دهید.
