تعریف:
اپن بایت عبارت است از نرسیدن دندان ها به هم در بعد عمودی، اپن بایت ممكن است در دندان های جلو یا عقب دیده شود.
دندان ها در این مشكل با هم جفت نمی شوند و بریدن و قطع كردن مواد غذایی و جویدن دچار مشكل می شود. اگر اپن بایت كمی زیاد باشد، به خصوص اگر دندان های جلو درگیر باشند، تكلم هم دحار مشكل می شود و فرد نمی تواند برخی صدا ها را به درستی ادا كند.
علت ایجاد و راه های درمان:
اگرچه در هر سنی می توان اپن بایت را درمان كرد، اولین و بهترین و مطمن ترین درمان پیشگیری است كه به شكل عالی در كودكی عملی است!
اگر كودكی عادت دارد انگشتش را بمكد ، با شكستن و ترك این عادت می توان از اپن بایت جلوگیری كرد!
عادت مکیدن در سنین نوزادی و طفولیت طبیعی است ولی باید به مرور و قبل ۵ سالگی کم شده و ترک شود.
برای ترك این عادت، ابتدا از کودک باید بخواهیم كه خودش دیگر این كار را نكند، اغلب پرت كردن حواس كودك به كارهای خوب یا بازی، در كنار یادآوری این نكته كه ” عزیزم حواست هست كه باز داری انگشتتو می خوری” كفایت می كند. مرحله بعدی استفاده از تكنیك های كمكی و در نهایت اگر روش های ملایم تر مفید نبود، راه حل استفاده از دستگاه عادت شكن است.
این دستگاه واقتی كودك انگشت را به داخل دهان می برد، باعث میشود انگشت راحت نباشد و كودك مجبور به خارج كردن انگشت شود!
گاهی اوقات مشكل در موقعیت زبان است.مثلا وقتی زبان جلو تر از حد قرار دارد.
در این موارد دستگاه عادت شكن (مشابه عادت شكن مخصوص انگشت خوردن) برای بیمار استفاده می شود كه تانگ گارد ( محافظ زبان tongue guard ) یا تانگ كریب (قفس زبان tongue crib) نام دارد و كمك می كند زبان از بین دندان ها فاصله گیرد.
یک مورد تانگ کارد ساخته شده برای بیمار
معمولا اگر ترك عادت به موقع انجام شود، اثر درمانی هم دارد و مشكلات ملایم به وجود آمده خود به خود خوب می شوند!
اما اگر درمان لازم باشد، بسته به سن و میزان مشكل و مقصر اصلی در پدید آمدن مشكل، نوع درمان متفاوت است:
در سنین پایین ممكن است از دستگاه های متحرك برای كنترل و حل مشكل استفاده شود ولی در سنین بالاتر و مشكلات پیچیده تر، نیاز به درمان ثابت و جامع خواهد بود!
درمان ارتودنسی ثابت بدون كشیدن در بسیاری موارد كافی است و نیازی به جراحی نخواهد بود!
اما باید دقت كنید كه به یك ارتودنتیست حاذق با نگاه دقیق علمی (ترجیحا متخصص) باید رجوع کرد كه با دقت حداکثر، عامل مشكل را درست تشخیص دهد!
وگرنه ممكن است به اشتباه برای مواردی كه ارتودنسی به تنهایی كافی است، جراحی را پیشنهاد كند یا برعكس!
موارد زیر درمان های ارتودنسی بدون كشیدن دندان برای برطرف کردن مشكل اپن بایت را نشان می دهند:
ارتودنسی بدون كشیدن با سیستم دیمون
ارتودنسی بدون كشیدن با سیستم عادی (فیلم)
به آلبوم همین دختر خانم توجه کنید:
ارتودنسی ممكن است گاهی همراه با كشیدن دندان برای درمان اپن بایت لازم شود.
به این نمونه ها توجه كنید:
درمان اپن بایت همراه با كشیدن با سیستم عادی
درمان اپن بایت همراه با كشیدن با سیستم دیمون
اما گاه در موارد پیچیده اگر بدون جراحی فك ارتودنسی اجرا بشود، نه تنها مشكل درست حل نمی شود، بلكه گاه حتی وضعیت بدتر دیگری حاصل می شود!
به نمونه زیر توجه كنید:
درمان ارتودنسی با سیستم دیمون + جراحی:
جمع بندی:
اپن بایت از پیچیده ترین مشكلات نیازمند ارتودنسی است كه بهتر است توسط یك ارتودنتیست حاذق به خصوص متخصص درمان شود تا دقیق ترین تشخیص داده شده و بهترین درمان ارایه شود.
بعد از درمان هم باید فرد مرتب زیر نظر باشد تا حتی اگر تمایل برگشت مشكل به میزان قابل توجهی هم موجود باشد، كنترل و مهار شود و بیمار با استفاده درست از ریتینر (نگهدارنده retainer) نتیجه ای كه به دست آورده حفظ و نگهبانی كند!
